Whisky to nie tylko alkohol, to opowieść. Opowieść o złotych zbożach dojrzewających na rozległych polach, o kunszcie destylatorów, o cierpliwości beczek skrywającym bursztynowy skarb. To podróż przez zróżnicowane smaki i aromaty, od słodkich nut wanilii i owoców po dymne akcenty torfu i pikantne nuty przypraw. Różne rodzaje whisky opowiadają różne historie, które koneser whisky powinien umieć rozpoznać.
Rodzaje whisky – bogactwo wyboru
Whisky to termin używany do opisania kategorii destylowanego spirytusu, ale pod tym parasolem można go dalej podzielić na różne rodzaje whisky w oparciu o ich geografię i sposób produkcji. Świat whisky dzieli się na dwie główne kategorie: single malt i whisky typu blended.
- Single malt to whisky destylowana z jednego słodu, wyłącznie w jednej destylarni. To niczym dzieło sztuki, unikatowe i wyrażające charakter danego miejsca.
- Whiskey typu blended z kolei to kompozycja whisky z różnych destylarni, tworząca harmonijny i łagodny smak.
- Grain whisky czyli whisky zbożowa. Whisky single grain może być produkowana z różnych zbóż w jednej destylarni. Whisky zbożowa , czyli whisky typu grain tworzona jest dzięki destylacji ciągłej, która zdecydowanie ułatwia wszelkie procesy i pozwala na masową produkcję. urydzy.
- Blended grain whisky czyli mieszana whisky zbożowa. W przeciwieństwie do single malt, która powstaje wyłącznie ze słodu jęczmiennego, blended grain whisky może być wytwarzana z różnych ziaren. Najczęściej używa się kukurydzy, pszenicy i jęczmieniu, przy czym jęczmień musi być niesłodowany.
- Blended malt whisky, nazywana również pure malt czy vatted malt (mieszana whisky słodowa ) to rodzaj whisky powstały ze zmieszania dwóch lub więcej single malt whisky pochodzących z różnych destylarni.
- Single pot still whiskey to wyjątkowy rodzaj irlandzkiej whiskey, wyróżniający się zarówno procesem produkcji, jak i smakiem. W przeciwieństwie do single malt whiskey, która wykorzystuje wyłącznie słód jęczmienny, single pot still dodaje niesłodowany jęczmień, co wpływa na jej charakter. Niesłodowany jęczmień zapewnia lekkość i delikatność w smaku, jednocześnie przyczyniając się do bardziej owocowego i zbożowego profilu.
Podróż po rodzajach whisky
Na rynku jest dostępnych wiele gatunków whisky produkowanych w różnych krajach świata i przez to mających własny niepowtarzalny smak oraz historię. Wśród najbardziej znanych rodzajów whisky należy wymienić szkocką i irlandzką, uznaniem cieszy się także whisky amerykańska czy japońska whisky . Ogromna różnorodność warunków atmosferycznych receptur produkcji i czasu dojrzewania sprawia, że jest bardzo wiele gatunków whisky .
Każdy region i destylarnia szczyci się własnym stylem whisky. Szkockie Speyside słynie z delikatnych i kwiatowych nut, podczas gdy Islay kusi intensywnym dymem torfowym. Irlandzka whisky zachwyca gładkością i owocowymi aromatami, a bourbon z Kentucky urzeka nutą wanilii i karmelu.
Najpopularniejsze rodzaje whisky
Whisky blended stanowią najbardziej popularną grupę whisky. Są to mieszanki whisky słodowych i zbożowych z różnych destylarni. Charakteryzują się łagodnym i uniwersalnym smakiem, co czyni je dobrym wyborem dla osób początkujących. Whisky single malt, coraz bardziej popularne, są destylowane z jednego słodu, wyłącznie w jednej destylarni. Charakteryzują się bardziej wyrazistym i unikalnym smakiem, odzwierciedlającym charakter danej destylarni. NNajbardziej popularne rodzaje whisky to scotch whisky i whisky klasycze szkockie whisky i irlandzka whisky.
Irlandzka whisky produkowana jest natomiast z jęczmienia oraz jego słodu i leżakuje minimum 3 lata. Irlandzka whiskey słynie z łagodnego i delikatnego charakteru, a jej proces produkcji i cechy smakowe wyróżniają ją na tle innych whisky.
Whisky amerykańskie, czyli Bourbon i Tennessee Whiskey to dwa najpopularniejsze rodzaje whisky amerykańskiej w Polsce. Bourbon jest wytwarzany z co najmniej 51% kukurydzy i dojrzewa w nowych dębowych beczkach. Tennessee Whiskey jest podobny do bourbona, ale musi być filtrowany przez węgiel drzewny z klonu cukrowego przed zabutelkowaniem. W USA popularna jest również rye whiskey czyli whisky w której zamiast kukurydzy znajduje się przynajmniej 51% żyta.
Mniej popularne rodzaje whisky słodowej to pure malt, czyli trunek mieszany, pochodzący z kilku destylarni, typu pot still ze słodu jęczmienia. Mniej popularne w Polsce rodzaje whisky to kanadyjska i japońska. Kanadyjska whisky to przede wszystkim whisky blended. Postaje w wyniku łączenia różnych whisky słodowych (single malt) i zbożowych (grain) z różnych destylarni. Wreszcie – japońska whisky – produkowana tak, jak szkocka, która charakteryzuje się smakiem uznawanym przez koneserów na całym świecie.
Historia szkockiej whisky
Produkcja szkockiej whisky na dobre rozpoczęła się pod koniec XIX wieku i rozwinęła na początku XX wieku. Legendy głoszą, że pierwsi pędzili ją już w VII wieku irlandzcy mnisi, nazywając ją „aqua vitae”, czyli wodą życia. Z czasem sztuka destylacji dotarła do Szkocji, gdzie mroźny klimat i obfitość jęczmienia stworzyły idealne warunki do jej rozwoju. W zaciszu klasztorów i na wiejskich chatach doskonalono receptury, przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dym z palonych torfowisk nadawał whisky charakterystyczny, dymny aromat, stając się jej znakiem rozpoznawczym.
Whisky ruszyła na podbój świata i stała się bardzo popularna. Whisky w Europie i na świecie zyskała miano trunku dla gentelmanów, artystów i buntowników. Ameryka stworzyła własną interpretację, bourbon, dojrzewający w dębowych beczkach po bourbonie. Irlandzka whisky zachwyciła gładkością i delikatnością. A każda destylarnia, niczym artysta, tworzyła swoje unikalne kompozycje smaków i aromatów.
Rodzaje scotch whisky
- Scotch whisky. Szkockie whisky to najbardziej cenione przez koneserów single malt, czyli destylaty pochodzące z jednej destylarni i wyprodukowane z jednego gatunku słodu. Szkocka whisky dzieli się na dwie główne kategorie:
- Single malt scotch. Gatunek whisky destylowany z jednego słodu, wyłącznie w jednej destylarni. To niczym dzieło sztuki, unikatowe i wyrażające charakter danego miejsca. Szkockie single malty są znane ze swojego różnorodnego spektrum smaków i aromatów.
- Blended Scotch whisky – kombinacja single malt i single grain, z różnych destylarni, tworząca harmonijny i łagodny smak.
Warto podkreślić, że klasyczna szkocka whisky, rodzaje trunku są w tym przypadku mniej ważne, powinna dojrzewać w beczce przynajmniej przez trzy lata i jeśli na butelce nie ma innego oznaczenia, z góry można założyć, że właśnie tyle lat ma znajdujący się w niej trunek. Istnieje wiele różnych marek i rodzajów szkockiej whisky, a każda z nich ma swój unikalny charakter.
Typologia whisky szkockiej obejmuje również podział na regiony, z których pochodzą whisky, charakteryzujące się odmiennymi cechami: Speyside – delikatne i kwiatowe nuty; Islay – intensywny dym torfowy; Highlands – nuty owocowe, miodowe i pikantne; Lowlands – lekkie i delikatne. Islands – różnorodność smaków, od delikatnych po wyraziste. Szkocka whisky to nie tylko alkohol, to bogata historia, tradycja i rzemiosło. To wyjątkowy trunek o różnorodnych smakach i aromatach, który zyskał uznanie na całym świecie.
W czym pić whisky? W kryształowych szklankach, oczywiście.
Odkrywanie bogactwa stylów i smaków whiskey – od słodkich i kwiatowych po dymne i torfowe, od delikatnych po wyraziste – wymaga odpowiedniej szklanki do whisky. Kryształowe i szklane rodzaje szklanek do whisky występują w dwóch odmianach: „Tumbler” – z charakterystycznym szerokim dnem i prostymi ściankami oraz „Glencairn” – z lekko zwężającą się ku górze szyjką. Każda z nich podkreśla unikalne walory tego szlachetnego trunku i umożliwia pełne delektowanie się smakiem i aromatem wybranego rodzaju whisky.
Zobacz też >>> Z czym pić whisky – najlepsze drinki koneserów
Z czego pić whisky? Z karafek, oczywiście!
Karafka do whisky nie tylko dodaje elegancji i prestiżu w trakcie serwowania whisky, ale również co pozwala uwolnić uwięzione aromaty i wzbogacić smak whisky. Niektórzy koneserzy uważają, że przechowywanie whisky w karafce przez krótki czas (np. kilka godzin) może złagodzić jej smak i uczynić ją bardziej przyjemną. Pięknie zaprojektowana kryształowe karafka stanowi również ciekawą ozdobę stołu i przyciąga wzrok gości.
Jak zostać koneserem whisky?
Whisky to nie tylko napój, to historia, pasja i sztuka. To podróż przez zmysły, odkrywanie nowych smaków i aromatów. To celebracja życia, radości i wspólnych chwil. Droga do poznania whisky jest niczym fascynująca wyprawa. Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci w tej podróży:
- Zacznij od prostych smaków. Wybierz łagodną whisky blended lub single malt z delikatnym profilem.
- Zadbaj o odpowiednią oprawę do delektowania się piciem whisky. Używaj odpowiedniej szklanki, która pozwala uwolnić aromat.
- Degustuj zmysłami. Nie śpiesz się. Zwróć uwagę na kolor, zapach i smak. Zapisz swoje wrażenia w notesie.
- Eksperymentuj. Spróbuj różnych stylów whisky z różnych regionów.
- Dodaj odrobinę wody. Kilka kropel wody otwiera smak i ułatwia jego degustację.
- Dołącz do klubów whisky. Poznaj innych miłośników tego trunku i wymieniaj się doświadczeniami.
- Odwiedź destylarnie. To najlepszy sposób na poznanie procesu produkcji whisky i tajników jej smaku.
- Nie bój się eksperymentować i odkrywać nowych smaków. Chcesz spróbować drinków z whisky? Proszę bardzo!
Pamiętaj, że whisky to nie tylko alkohol, to hobby, sztuka i pasja. Nie spiesz się, delektuj się każdym łykiem i odkrywaj bogactwo smaków, które kryje w sobie ten wyjątkowy trunek. To również kultura i tradycja: spotkania przy kominku, degustacje w zacisznych klubach, celebrowanie wyjątkowych chwil. Zapraszamy do odkrywania magicznego świata whisky!